Είναι γεγονός πως πολλοί άνθρωποι στις μέρες μας ¨παλεύουν με την απώλεια βάρους¨. Οι περισσότεροι προσπαθούν είτε με τη βοήθεια κάποιου επιστήμονα Διαιτολόγου Διατροφολόγου, είτε μόνοι τους αναζητώντας πληροφορίες στο διαδίκτυο, να κατανοήσουν τι χρειάζεται να τροποποιήσουν στη διατροφή τους ώστε να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί φλέγον ζήτημα για όσους το αγαπούν και συνηθίζουν να το απολαμβάνουν. Τελικά ποια είναι η θέση του στην απώλεια βάρους;

Αρχικά, θα θέλαμε να σας παραθέσουμε μια πληροφορία την οποία βρήκαμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Σε μελέτες που έγιναν βρέθηκε οτι το αλκοόλ, όπως και ο καφές, λόγω της πικρής τους γεύσης, τις πρώτες φορές που καταναλώνονται από ένα άτομο του προκαλούν μια στιγμιαία απέχθεια. Οπότε το αλκοόλ, αρχικά, καταναλώνεται για τις επιθυμητές του επιδράσεις (χαλάρωση ή αίσθηση του ανήκω στο κοινωνικό σύνολο καθώς πίνω και εγώ) και σιγά σιγά οι γευστικοί κάλυκες της γλώσσας συνηθίζουν την γεύση.

Η χρόνια κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ, ή αλλιώς αιθυλικής αλκοόλης, έχει συσχετιστεί με επιβαρυντικές επιδράσεις για την υγεία. Οι επιδράσεις αυτές εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την ποσότητα και στην συχνότητα στην οποία καταναλώνεται το αλκοόλ. Συγκεκριμένα, φαίνεται να σχετίζεται με εμφάνιση παχυσαρκίας, κίρρωση του ήπατος, καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων και σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ. Αξίζει να σημειωθεί πως ειδικά ο συνδυασμός κατανάλωσης αλκολόλ και καπνίσματος φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός για την υγεία.

Από την άλλη μεριά, μελέτες έχουν δείξει πως η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να προστατεύετε από την εμφάνιση κάποιων νοσημάτων ιδιαίτερα καρδιαγγειακών. Ως χαρακτηριστικό και της μεσογειακής διατροφής, ίσως του πιο καλά μελετημένου προτύπου και αναγνωρισμένου για την αξία του, η μέτρια και συστηματική κατανάλωση κρασιού μαζί με το γεύμα έχει ευεργετικές επιδράσεις για την υγεία. Φυσικά δεδομένου οτι το κρασί περιέχει και άλλες προστατευτικές ουσίες με αντιοξειδωτική δράση και οτι η χρόνια κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκολόλ σχετίζεται με επιβαρυντικές επιδράσεις για την υγεία, σίγουρα η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να γίνεται με σύνεση και μέτρο. Οπότε εαν δεν πίνετε αλκοόλ ήδη, δεν υπάρχει λόγος να ξεκινήσετε!

Όπως είδαμε και πιο πάνω, η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ έχει σχετιστεί με την εμφάνιση παχυσαρκίας. Ωστόσο, η βασική αρχή στην οποία στηρίζεται η απώλεια βάρους είναι το ενεργειακό ισοζύγιο, το οποίο είναι κάτι πολυπαραγοντικό, δηλαδή επηρεάζεται από πληθώρα παραγόντων και όχι από μεμονωμένους παράγοντες όπως το αλκοόλ. Τι σημαίνει ενεργειακό ισοζύγιο; Είναι η σχέση η οποία διέπει την ενέργεια την οποία προσλαμβάνουμε από την τροφή σε σχέση με την ενέργεια την οποία δαπανούμε. Η ενέργεια την οποία δαπανούμε αποτελείται από τρεις παράγοντες, τον βασικό μεταβολισμό (την ενέργεια που απαιτείται για τις άκρως απαραίτητες λειτουργίες του οργανισμού όπως είναι η λειτουργία της καρδιάς και η αναπνοή), την τροφογενή θερμογένεση και την φυσική δραστηριότητα, οργανωμένη ή μη. Συνεπώς, όταν υπάρχει θετικό ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή η ενέργεια την οποία προσλαμβάνουμε είναι μεγαλύτερη από αυτήν που δαπανούμε, παίρνουμε βάρος. Αντίθετα, όταν υπάρχει αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή η ενέργεια την οποία προσλαμβάνουμε είναι μικρότερη από αυτή που δαπανούμε, χάνουμε βάρος. Τέλος, όταν η προσλαβαμβανόμενη ενέργεια είναι ίση με αυτή που δαπανάται, το βάρος παραμένει σταθερό.

Έτσι, λοιπόν, κατανοούμε οτι το ζήτημα απώλειας βάρους είναι κάτι γενικότερο, το οποίο εξαρτάται κυρίως από την ενέργεια και όχι από μεμονωμένα χαρακτηριστικά της τροφής μας. Εαν θέλουμε να χάσουμε βάρος υπάρχουν δυο τρόποι ή ο συνδυασμός τους:

· Είτε θα μειώσουμε την ενέργεια που προσλαμβάνουμε από την τροφή, μειώνοντας τις ποσότητες ή τα θερμιδογόνα συστατικά όπως τα λιπαρά, ή και τα δυο

· Είτε θα αυξήσουμε την ενέργεια που δαπανούμε μέσω της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας.

Το αλκοόλ εμπίπτει και αυτό στο ενεργειακό ισοζύγιο. Εαν ένα άτομο διανύει μια προσπάθεια απώλειας βάρους και μπορεί να προσαρμόσει την κατανάλωση αλκοόλ δημιουργώντας αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο, τότε πιθανότατα θα πετύχει το στόχο του. Με άλλα λόγια, το αλκοόλ δε μπορεί να εμποδίσει μια προσπάθεια απώλειας βάρους αρκεί να τηρείται η γενικότερη αρχή του ενεργειακού ισοζυγίου.

Οι διατροφικές συστάσεις από εγκεκριμένους φορείς για τους υγιείς ενήλικες, προτείνουν την κατανάλωση ημερησίως δυο ποτών για τους άντρες και δυο ποτών για τις γυναίκες. Ένα ποτό ισοδυναμεί με ένα μικρό κουτάκι μπύρας των 330ml περιεκτικότητας 4-5% σε αλκοόλη, ένα ποτήρι κρασί των 125ml περιεκτικότητας 11-13% σε αλκοόλη ή ένα ποτήρι ούζο, τσίπουρο, ουίσκι, τζιν ή άλλο ποτό των 40-45 ml περιεκτικότητας 40% σε αλκοόλη.

Οι συστάσεις αυτές δεν εννοούν οτι εαν δεν καταναλώνονται ημερησίως οι ποσότητες αυτές, δηλαδή ένα ποτό για τις γυναίκες και δυο για τους άντρες, μπορούν να καταναλωθούν αθροιστικά σε μια μέρα της εβδομάδας. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ σε μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να αποβεί επικύνδυνη για την υγεία.

Οι βασικές κατηγορίες ανθρώπων οι οποίες πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αλκοόλ είναι οι εξής:

· Έγκυες γυναίκες,

· Ανήλικοι,

· Άτομα που θα οδηγήσουν ή πρόκειται να ασκήσουν δραστηριότητες που απαιτούν αυξημένη συγκέντρωση και επιδεξιότητα,

· Άτομα τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν την κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο και καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες.

Υπάρχουν συγκεκριμένα γονίδια τα οποία ελέγχουν την επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ καθώς και τα μεταβολικά μονοπάτια μεταβολισμού του αλκοόλ, δηλαδή τη διάσπασή του από ένζυμα και την απορρόφησή του. Συνεπώς, κάνοντας ένα τεστ Διατροφογενετικής και γνωρίζοντας την προδιάθεσή μας για κατανάλωση αλκοόλ αλλά και την γενετική προδιάθεση του οργανισμού μας σχετικά με τον μεταβολισμό της αλκοόλης στο σώμα μας, μπορούμε να κατανοήσουμε εαν και κατά πόσο μπορούμε να επωφεληθούμε από τη μείωσή του. Για παράδειγμα, άτομα των οποίων η γενετική προδιάθεση σχετίζεται με μειωμένη αποτελεσματικότητα στα βιοχημικά μονοπάτια μεταβολισμού της αλκοόλης, ενδεχομένως να επωφεληθούν από τη μείωση της κατανάλωσής του.